Vị thẩm phán nọ có bộ râu rất dài. Bộ râu ấy không liên quan gì đến cách ông xử án và câu chuyện sắp được kể ở đây đâu. Chỉ là để bạn tưởng tượng ra một nhân vật thẩm phán lâu đời trên ngai như thời Hi Lạp cổ đại thôi. Mọi vụ án ông đứng ra xử từ xưa đến nay đều trôi qua êm xuôi. Ông được mệnh danh là vị trọng tài đỉnh cao trí tuệ và công minh bậc nhất.
Lần này, có một vụ án liên quan đến sự thật và sự giả dối. Hắn tự biện cho bản thân, cho rằng mọi lời hắn nói là thật, và thách ông có bằng chứng chỉ ra hắn giả dối. Ông thẩm phán cảm thấy rất khó chịu với tên này. Ông phán:
- – Ta muốn dạy cho ngươi giá trị của sự trung thực, hỡi bị cáo. Ngươi đã bị kết án lừa đảo, lại còn liên tục nói dối trước tòa để cố gắng cứu lấy tính mạng khốn khổ của ngươi. Hừm! công lý bây giờ đã đuổi kịp lối ngụy biện của ngươi, anh bạn à. Bản án của tòa này là…
Ông dừng lại, phiên tòa trở nên kịch tính, hồi hộp. Ông lấy đôi găng tay đen đeo vào, lấy chiếc nón đen đội lên đầu, trừng mắt và nói tiếp:
- – Ngươi sẽ bị đưa đến nơi hành quyết và chịu án tử loại khỏi xã hội văn minh này!
Khán tòa vỗ tay rần rần, họ cảm thấy tên xảo trá này xứng đáng với án xử ấy.
- – Nhưng, với tư cách là một thẩm phán vĩ đại, ta tạm hoãn phiên xử, cho người một cơ hội, không phải để ta tìm bằng chứng, mà để ngươi lần cuối tìm hiểu giá trị của sự thật. Nếu vào ngày thi hành án, ngươi cam kết khai đúng sự thật, thì bản án sẽ được giảm xuống nhốt tù mà không phải chết. Mặt khác, nếu lời khai của người là sai theo đánh giá của Điều Tra Bộ Hình, bản án sẽ được thi hành ngay lập tức.
Vị thẩm phán ngừng lại khi thấy lời nói hùng hồn của mình không có tác dụng gì với tên bị cáo. Ông bèn nói tiếp:
- – Và, ta cảnh báo ngươi, vị tổng lãnh điều tra là thành viên của bộ thực chứng logic, sẽ bác bỏ mọi điều vô nghĩa, phi lý, nên người đừng biện luận với thủ đoạn nào nữa với bà ấy. Ngươi có 1 ngày để đưa ra lựa chọn của ngươi!
Bồi thẩm đoàn và cả khán phòng vỗ tay nhiệt liệt mức độ nghiêm khắc của bản án. Mọi người nhìn chằm chằm bị cáo. Họ vui khi thấy một kẻ ác phải nhận bản án xứng đáng, cùng với việc khai báo sự thật công khai một cách nhục nhã. Nhưng kỳ lạ thay, hắn điềm nhiên lạnh lùng như những lần xử sơ thẩm trước, người ta còn nói là thấy hắn cười khẩy nữa.
Ngày hành quyết đã đến. Kẻ gian dối bình thản ký vào một tờ khai. Hắn được giao cho Tổng lãnh bộ hình. Bà tổng lãnh đọc nó với vẻ hoang mang lộ rõ dần trên khuôn mặt. Sau đó, bà gầm gừ, vò nát tờ khai và ra lệnh trả tự do cho tên này và không chịu hình phạt nào.
Người bị cáo ấy có thể nói gì trong tờ khai để tự cứu bản thân?
Đây là một trường hợp của kiểu nghịch lý nổi tiếng có tên là “mọi người Crète đều là những kẻ nói dối”, bắt nguồn từ triết gia Hy Lạp cổ đại Epimenides. Nếu câu đó là sự thật, bản thân ông cũng là người dối trá, vì chính ông cũng là người Crète. Nhưng nếu vậy thì lời tuyên bố ấy cũng là một lời dối trá, không có tính xác thực. Một sự xoay vần vô hạn.
Và, phạm nhân trên đã nói gì?
- – “Tôi sẽ bị xử tử.”
Không thể xử tử hắn vì rõ ràng hắn đã nói sự thật “tôi sẽ bị xử tử.” Cũng không thể nhốt tù hắn vì như thế nghĩa là xác nhận câu hắn nói là sai / dối. Mà câu hắn nói là dối (sai sự thật) thì lại phải đem hắn đi xử tử… Mời bạn tiếp tục…
